„My ORmianie” – archiwum historii Mówionej Ormian Polskich

Zapraszamy do obejrzenia materiału filmowego, w którym naszym gościem była Romana Obrocka, pisarka, publicystka, inicjatorka wielu wydarzeń kulturalnych dotyczących Ormian polskich. Film ten stanowi „słowo wstępu” do naszego kanału YT pt.: „My Ormianie”. Serdecznie zapraszamy!
Bohaterem wywiadu jest Marek Miławicki OP, wicedyrektor Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie. Z wywiadu dowiecie się o zainteresowaniach naukowych o. Miławickiego, zwłaszcza jego badaniach nad postacią o. Sadoka Barącza (1814-1892) – wybitnego historyka Ormian polskich, a także o współczesnej sytuacji Ormian polskich.
W kolejnym odcinku Archiwum Historii Mówionej Ormian Polskich rozmawiamy z dr. hab. Grzegorzem Pełczyńskim z Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego. Profesor Pełczyński od lat 80. bada problematykę Ormian polskich, jest autorem wielu publikacji w tym zakresie.
Bohaterką wywiadu jest Pani Blandyna Rosół-Niemirowska, polonistka z Liceum Ogólnokształcącego Nr I im. Jana III Sobieskiego w Oławie. Nasza rozmówczyni pochodzi z rodziny polsko-ormiańskiej z Kut nad Czeremoszem. Jej babcia, Aniela z Mojzesowiczów Rosołowa, wywodziła się z polskich Ormian. Dowiecie się o historii rodziny w czasie II wojny światowej, tragicznych okolicznościach śmierci Marcina Rosoła (dziadka pani Rosół-Niemirowskiej), który został zamordowany w 1944 roku przez banderowców. W dalszej części wywiadu jest mowa o krzewieniu dziedzictwa historycznego Ormian polskich na Śląsku oraz o kontaktach rozmówczyni z ludźmi nauki i kultury (m.in. pisarzem Stanisławem Srokowskim, ks. Tadeuszem Isakowiczem-Zaleskim, prof. Stanisławem Nicieją i wieloma innymi). Jest to pierwsza część opowieści. Cdn.
Zapraszamy do obejrzenia drugiej części wywiadu z Blandyną Rosół-Niemirowską, polonistką z Liceum Ogólnokształcącego Nr I im. Jana III Sobieskiego w Oławie. Nasza rozmówczyni pochodzi z rodziny polsko-ormiańskiej z Kut nad Czeremoszem. Z tej części wywiadu dowiecie się o pracy zawodowej pani Rosół-Niemirowskiej oraz o kultywowaniu przez nią tradycji ormiańskiej.
Przedstawiamy Państwu rozmowę z Panią Marią Woś, nauczycielką, legendarną dziennikarką Polskiego Radia Wrocław. Maria Woś jest autorką wielu audycji radiowych i tekstów wspomnieniowych poświęconych Ormianom lwowskim. W wywiadzie opowiada o swoim rodzinnym mieście i okoliczności, która sprawiła, że zainteresowała się kulturą Ormian polskich.
Zapraszamy do obejrzenia kolejnej części rozmowy z Marią Woś, nauczycielką, legendarnym i, co warto podkreślić, nadal aktywnym pracownikiem Polskiego Radia Wrocław. Tym razem Maria Woś opowiada o powojennych wizytach w rodzinnym Lwowie.
W części trzeciej naszego wywiadu Maria Woś kontynuuje swoją opowieść o najwcześniejszych kontaktach ze światem Ormian lwowskich. Z tej opowieści przenika ciągła tęsknota za utraconym miastem i jego mieszkańcami.
W tym odcinku Archiwum Historii Mówionej Ormian Polskich naszym gościem jest prof. Andrzej Pisowicz, wybitny polski armenista i iranista, związany zawodowo z Uniwersytetem Jagiellońskim. Profesor opowiada o swoich pracach naukowych dotyczących Ormian polskich, a także aktywności społecznej i organizacyjnej związanej z tą wspólnotą etniczną. W wywiadzie prof. Pisowicz wspomniał wiele osób zaangażowanych w proces reaktywacji ormiańskiej wspólnoty etnicznej w realiach PRL. Byli to m.in.: prof. Tadeusz Lewicki, ks. Kazimierz Roszko, dr Janusz Kamocki, Stanisław Donigiewicz, Michał Bohosiewicz, prof. Anna Krzysztofowicz.
Tym razem przedstawiamy wywiad z aktorem Mateuszem Kowalskim związanym od 2007 roku z Wrocławskim Teatrem Pantomimy i zaangażowanym w polsko-ormiańską wymianę teatralną. Mateusz Kowalski opowiada o kulisach tej współpracy, swoich pobytach w Armenii oraz wrażeniach z przedsięwzięć podjętych wspólnie z ormiańskimi artystami.
W tym odcinku Archiwum Historii Mówionej Ormian Polskich naszymi rozmówcami są Grażyna i Bogdan Kasprowiczowie. Obydwoje powiązani są ze społecznością ormiańską zarówno węzami krwi, jak i działalnością kulturalną. Pani Grażyna jest socjologiem kultury, Pan Bogdan – prawnikiem, poetą, przedstawicielem mniejszości ormiańskiej w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.
W tej części rozmowy Bogdan Kasprowicz opowiada o swojej pracy przedstawiciela mniejszości ormiańskiej w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Z wywiadu dowiadujemy się także o współczesnych problemach Ormian żyjących w Polsce.
Tym razem naszym Gościem jest Edik Huloian, który przyjechał do Polski ze Lwowa w czasie aneksji Krymu. Edik opowiada o pierwszych kontaktach z Polską, z Ormianami osiedlonymi w Polsce. Przedstawia też swoje obserwacje na temat podobieństw między kulturą i mentalnością Ormian i Polaków.
Tym razem kilka słów o sobie opowie George Sayegh, student Uniwersytetu Wrocławskiego, współtwórca zespołu muzycznego Go Arm.
Naszą rozmówczynią jest tym razem Zofia Bogdanowicz, polska Ormianka, emerytowany pracownik Biblioteki Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Zofia Bogdanowicz opowiada o swoich korzeniach ormiańskich oraz o aktywności społecznej wśród Ormian na Śląsku. Z wywiadu dowiecie się o genezie powstania Towarzystwa Ormian Polskich oraz o kierunkach aktywności środowiskowej tej organizacji.
Tym razem naszym gościem jest Ormianka Galina Asatryan, która jest właścicielką kultowej i chyba najstarszej restauracji ormiańskiej w Polsce – „Armine” we Wrocławiu. Pani Galina opowiada o swoim gastronomicznym biznesie i serwowanych tam ormiańskich specjałach. Okazuje się, że restauracja stanowi nie tylko miejsce spotkań towarzyskich, ale także swoisty punkt konsultacyjny dla pojawiających się we Wrocławiu Ormian.
Naszym gościem była Paulina Suchecka od wielu lat związana z Polskim Towarzystwem Ludoznawczym (zarządem głównym we Wrocławiu), kierownik Biblioteki Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego im. Jana Czekanowskiego. Z wywiadu dowiemy się o zaangażowaniu tego niezwykle istotnego stowarzyszenia naukowego w sprawy Ormian polskich oraz o zbiorach przydatnych do badań nad tą mniejszością etniczną w zasobie Biblioteki PTL.
Prezentowany wywiad ze Stanisławem Nappem (ur. 1926 roku w Kutach nad Czeremoszem) zarejestrowany został w sierpniu 2022 roku w Gdyni. Niestety niedługo później, 22 października 2022 r., pan Stanisław Napp zmarł. Matką naszego rozmówcy była polska Ormianka Józefa z Gredżuków (ur. 1893). Z tej części wywiadu dowiemy się o dzieciństwie i wczesnej młodości p. Stanisława spędzonych w przedwojennych Kutach.
Tym razem naszym gościem była dr Nune Srapyan z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Dr Srapyan zajmuje się starodrukami ormiańskimi, ale wspomina także o swoich innych zainteresowaniach. Z rozmowy dowiecie się dlaczego Polska jest tak często wybierana przez Ormian jako miejsce zamieszkania.

Prezentowany wywiad ze Stanisławem Nappem (ur. 1926 roku w Kutach nad Czeremoszem) zarejestrowany został w sierpniu 2022 roku w Gdyni. Niestety niedługo później, 22 października 2022 r., pan Stanisław Napp zmarł. Matką naszego rozmówcy była polska Ormianka Józefa z Gredżuków (ur. 1893). Rozmowa dotyczy przedwojennych Kut – małej stolicy Ormian polskich.
Tym razem przedstawiamy wywiad z Bogdanem Donigiewiczem urodzonym we Lwowie w 1932 roku. Nasz rozmówca wywodzi się z rodziny ormiańskiej. Jego rodzicami byli Stanisław Donigiewicz (1904-1980) – zasłużony krzewiciel i znawca kultury i historii Ormian polskich oraz Stefania Kajetanowiczówna, spokrewniona z ks. Dionizym Kajetanowiczem.
Wywiad z Jakubem Kajetanowiczem [ur. 1950], zamieszkałym w Ustroniu. Syn polskiego Ormianina Kajetana Kajetanowicza urodzonego w Radowcach [Bukowina, Rumunia] w 1886 roku. Ojciec utytułowanego kierowcy rajdowego Kajetana Kajetanowicza.
Tym razem prezentujemy wywiad z dr. Jakubem Osieckim, krakowskim historykiem i armenistą. Dr Jakub Osiecki, zawodowo związany z Ośrodkiem Badań nad Kulturą Ormiańską w Polsce (Polska Akademia Umiejętności), specjalizuje się w zakresie dziejów Armenii i Kościoła ormiańskiego w XX w., a także relacji kulturalnych między Polską i Armenią. Zapraszamy do oglądnięcia filmu!
Projekt archiwum historii mówionej Ormian polskich jest dofinansowany z dotacji uzyskanej od Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Tym razem zapraszamy do obejrzenia wywiadu z Krzysztofem Stefanowiczem (ur. 1944), polskim Ormianinem, aktywnym działaczem na rzecz społeczności ormiańskiej w Krakowie, byłym prezesem Ormianskiego Towarzystwa Kulturalnego, wieloletnim dyrektorem Krakowskich Zakładów Sodowych Solvay.
Projekt archiwum historii mówionej Ormian polskich jest dofinansowany z dotacji uzyskanej od Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Tym razem przedstawiamy wywiad z prof. Krzysztofem Stopką – historykiem, kierownikiem Zakładu Historii Kultury i Edukacji Historycznej w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektorem Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Profesor opowiada o początkach swoich zainteresowań historią Ormian polskich, pierwszych publikacjach z tego zakresu, a także znanych postaciach pośród aktywistów tego środowiska etnicznego w latach 80. i 90 XX w. Zapraszamy do oglądania! Projekt archiwum historii mówionej Ormian polskich jest dofinansowany z dotacji uzyskanej od Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
W tym odcinku prezentujemy wywiad z dr. Jerzym Szokalskim – tłumaczem i językoznawcą, znawcą literatury rosyjskiej i ormiańskiej. W latach 80. XX w. dr J. Szokalski był współorganizatorem Koła Zainteresowań Kulturą Ormiańską przy Polskim Towarzystwie Ludoznawczym. Nasz Rozmówca przedstawia początki swoich zainteresowań literaturą Ormian, przedstawia najwybitniejszych jej twórców i drogi, którymi literatura z odległej Armenii docierała do Polski. Dr J. Szokalski w filozoficzny sposób opisuje punkty styczne kultur: ormiańskiej, polskiej i rosyjskiej.

Tym razem spotkaliśmy się z Panią prof. Lidią Matynian z Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie. Pani Profesor opowiada o swoich ormiańskich korzeniach, a także zawiłych losach Rodziny uwikłanej w niezwykle trudną historię Polski. Przy okazji dowiadujemy się o poszukiwaniach genealogicznych wśród ormiańskich antenatów, zainspirowanych przed laty rozmową z Krzysztofem Pendereckim, w którego biografii także odnajdujemy wątki ormiańskie.
Zapraszamy Państwa do wysłuchania wywiadu z prof. Adamem Pomiecińskim, antropologiem z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Prof. Pomieciński interesuje się obecną sytuacją w Armenii i regionie, losem ormiańskiej ludności w Górskim Karabachu i jej zagładzie. W jego planach badawczych jest dokumentacja losów ormiańskiego dziedzictwa kulturowego na terenie Górskiego Karabachu. Na koniec prof. Pomieciński opowiada o punktach stycznych między Polakami a Ormianami, rozrysowanych pod wspólnym słońcem, które jednak cieplejsze jest w Armenii:) Zapraszamy!
Przedstawiamy wywiad z prof. Krzysztofem Fedorowiczem, pracownikiem naukowym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Nasz rozmówca jest politologiem, autorem wielu prac z armenologii, w tym książki pt.: „Transformacja ustrojowa w Armenii w latach 1991-2016” (Wydawnictwo UAM, Poznań 2017). Prof. Fedorowicz opowiada o początkach swoich zainteresowań Armenią, wizytami badawczymi i turystycznymi w tym kraju, a także pomysłami na dalsze badania. Zapraszamy!
Zapraszamy do obejrzenia wywiadu z Panem Hraczją Bojadżianem Konsulem Honorowym Republiki Armenii w Polsce. Pan Konsul opowiada o swoich działaniach na rzecz wspólnoty Ormian polskich, zwłaszcza tych przybyłych do naszego kraju w latach 90. XX wieku. Serdecznie zapraszamy!